امام باقر )ع(
1- قالَ اﻻْمامُ أبوُ جَعْفَر محمّد الباقر )ﻋَﻠَ یْ ه السﻼم : ( إذا أرَدْتَ أنْ تَعْلَمَ أنﱠ فیﻚَ ﺧَ یْ راً، فَانْظُرْ إلى قَلْبِکَ فَإنْ کانَ ﯾُ حِبﱡ أهْلَ طاعَهِ اللّهِ وَ ﯾُ بْغِضُ أهْلَ مَعْصِ یَ ﺘِﻪِ ﻓَﻔیﻚَ ﺧَ یْ ﺮٌ ;وَاللّهُ ﯾُ حِبﱡک، وَ إذا کانَ ﯾُ بْغِضُ أهْلَ طاعَهِ اللّهِ وَ ﯾُ حِبّ أهْلَ مَعْصِ یَ ﺘِﻪِ ﻓَﻠَ یْ ﺲَ ﻓیﻚَ ﺧَ یْ ﺮٌ ;وَ اللّهُ ﯾُ بْغِضُکَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ أحَبﱠ . حضرت امام محمد باقر )ﻋﻠیه السﻼم (فرمود :اگر خواستى بدانى که در وجودت خیر و خوشبختى هست ﯾا نه، به درون خود دقّت کن اگر اهل عبادت و طاعت را دوست دارى و از اهل معصیت و گناه ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﯾندى، پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد ;و خداوند تو را دوست مى دارد . ولى چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشاﯾند باشى و به اهل ﻣﻌﺼیت عشق و عﻼقه ورزﯾدى، پس خیر و خوبى در تو نباشد ;و خداوند تو را دشمن دارد . و هر انسانى با هر کسى که به او عشق و عﻼقه دارد، با همان محشور مى گردد . 2- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ کَفﱠ عَنْ أعْراضِ النّاسِ أقالَهُ اللّهُ نَفْسَهُ ﯾَ وْمَ الْقِ یامَهِ، وَ مَنْ کَفﱠ غَضَبَهُ عَنِ النّاسِ کَفﱠ اللّهُ عَنْهُ غَضَ ﺒَﻪُ ﯾَ وْمَ الْقِ یﺎﻣَﻪِ . فرمود :هرکس دنبال هتک حرمت - ناموس و آبروى - دﯾگران نباشد، خداوند متعال او را در قیامت مورد عفو و بخشش قرار مى دهد ;و هرکس غضب و خشم خود را از دﯾگران باز دارد، خداوند نیز خشم و غضب خود را در قیامت از او بر طرف مى سازد . 3- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ ثَبَتَ عَلى وِﻻﯾَ ﺘِﻨﺎ ﻓِ ﯽ ﻏِ یْ بَهِ قائِمِنا، أعْطاهُ
ﷲُ عَزﱠ وَ جَلﱠ اَجْرَ ألْفِ شَهید مِنْ شُهَداءِ بَدْر وَ حُنَ یْ ﻦ . فرمود :کسى که در زمان غیبت امام زمان )عجّل ﷲ فرجه الشّرﯾﻒ ( بر اﯾمان و وﻻﯾت ما اهل بیت عصمت و طهارت پا برجا و ثابت بماند، خداوند متعال پاداش و ثواب هزار شهید از شهداى جنگ بدر و حنیﻦ ﺑﻪ او عطا مى فرماﯾﺪ . 4- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(لَوْ أنﱠ اﻻْمامَ رُفِعَ مِنَ اﻻْرْضِ ساعَهً، لَماجَتْ بِأهْلِها کَما ﯾَ مُوجُ الْبَحْرُ بِأهْلِهِ . فرمود :اگر امام و حجّت خدا لحظه اى از روى زمین و از بین افراد جامعه برداشته شود، زمین اهل خود را در خود مى بلعد و فرو مى برد همان طورى که درﯾﺎ ﭼیزهاى خود را در خود متﻼطم و آشفته مى
.سازد
5- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنﱠ جَمیعَ دَوابِّ اﻻْرْضِ لَتُصَلّ ﯽ عَلى طالِبِ الْعِلْمِ حَتّى الْحیتانِ فﯽ الْبَحْرِ . فرمود :به درستى که تمام موجودات و جانوراان زمین و بلکه ماهیان درﯾا براى تحصیل کنندگان علوم ـ اسﻼمى و معارف الهى ـ تحیّ ت و درود مى فرستند . 6- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(لَوْ أُوتیتُ بِشابٍّ مِنْ شَبابِ الشّ یﻌَﻪِ ﻻ ﯾَ ﺘَﻔَﻘﱠﻪُ ﻓِ ﯽ الدّ ﯾنِ، ﻷََوجَعْ ﺘُﻪُ . فرمود :اگر جوانى از جوانان شیعه را نزد من بیاورند که به مسائل دﯾﻦ ـ و زندگى ـ آشنا نباشد، او را تنبیه و تأدﯾب خواهم کرد )تا به دنبال ﺗﺤﺼیل مسائل دﯾن برود .( 7- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ أفْتَى النّاسَ بِغَ یْ رِ عِلْم وَ ﻻ هُدىً، لَعَنَتْهُ ﻣَﻼﺋِﻜَﻪُ الرﱠحْمَهِ وَ مَﻼئِکَهُ الْعَذابِ، وَ لَحِقَهُ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِفَتْ یاهُ . فرمود :هرکس درباره مسائل دﯾن فتوا و نظرﯾه اى دهد که بدون علم و
اطّﻼع باشد، مﻼئکه رحمت و مﻼئکه عذاب او را لعن و نفرﯾﻦ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ و گناه عمل کننده ـ اگر خﻼف باشد ـ بر عهده گوﯾنده است . 8- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(الصﱠﻼهُ عَمُودُ الدّ ﯾنِ، مَثَلُها کَمَثَلِ عَمُودِ الْفِسْطاطِ، إذا ثَبَتَ الْعَمُودُ ثَبَتَ اﻻْ◌َوْتادُ وَ اﻻْ◌َطْناب، وَ إذا مالَ الْعَمُودُ وَانْکَسَرَ لَمْ ﯾَ ثْبُتْ وَ تَدٌ وَ ﻻ طَنَبٌ . فرمود :نماز ستون دﯾن است و مثالش همانند تیرک و ستون خیﻤﻪ مى باشد که چنانچه محکم و استوار باشد میخ ها و طناب هاى اطراف آن پا بر جا خواهد بود ولى اگر ستون سُست ﯾﺎ ﻛﺞ ﺑﺎﺷﺪ ﻣیﺦ ها و طنابهاى اطراف آن نمى تواند پا برجا باشد . 9- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(ﻻ تَتَهاوَنْ بَصَﻼتِکَ، فَإنﱠ النﱠبﯽﱠ )ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋﻠیﻪ وآله وسلم (قالَ عِنْدَ مَوْتِهِ :ﻟَ یْ سَ مِنّى مَنِ اسْتَخَفﱠ بِصَﻼتِهِ، لَ یْ سَ مِنّى، مَنْ شَرِبَ مُسْکِراً، ﻻ ﯾَ رِدُ عَلَىّ الْحَوْضَ، ﻻ وَ ﷲِ . فرمود :نسبت به نماز بى اعتنا مباش و آن را سبک و ناچیز مشمار، همانا که پیامبر خدا هنگام وفات خود فرمود : هرکس نماز را سبک شمارد و ﯾا مسکرات بنوشد از ـ امّت ـ من نیﺴﺖ و بر حوض کوثر وارد نخواهد شد . 10- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(ﺑُﻨِ ﯽَ اﻻْسْﻼمُ عَلى خَمْسَهِ أشْ یﺎء :ﻋَﻠَﻰ الصﱠﻼهِ، وَ الزﱠکاهِ، وَ الْحَجِّ، وَ الصﱠوْمِ، وَ الْوِﻻﯾَ هِ، وَ لَمْ ﯾُ نادَ بِشَ یْ ﻰء ﻣِﺜْﻞَ ﻣﺎ نُودِىَ لِلْوِﻻﯾَ ﻪِ . فرمود :دﯾﻦ ﻣﺒین اسﻼم بر پنج پاﯾه و اساس استوار است :نماز، زکات، خمس، حجّ، روزه، وﻻﯾت اهل بیت عصمت و طهارت )ﻋﻠیهم
.(السﻼم
سپس افزود :آن مقدارى که نسبت به وﻻﯾت سفارش شده است نسبت به هیچ کدام تأکید نگردﯾده است و وﻻﯾت اساس و محور تمام
اعمال مى باشد . 11- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ دَعَا ﷲَ بِنا أفْلَحَ، وَ مَنْ دَعاهُ بِغَ یْ رِنا هَلَکَ وَ اسْتَهْلَکَ . فرمود :هر که خداوند را به وسیله ما بخواند و ما را واسطه قرار دهد رستگار و موفّق خواهد شد . و کسى که غیر از ما اهل بیت ـ عصمت و طهارت ـ را وسیله گرداند ناامید و هﻼک خواهد گشت . 12- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(اﻻْعْمالُ تُضاعَفُ ﯾَ وْمَ الْجُمُعَهِ، فَأکْثِرُوا فیها مِنَ الصﱠﻼهِ وَ الصﱠدَقَهِ وَ الدﱡعاءِ . فرمود :پاداش اعمال ـ بد ﯾا خوب ـ در روز جمعه دو برابر دﯾﮕﺮ روزها است، پس سعى نمائید در اﯾن روز نماز و صدقه و دعا بسیار انجام
.ﺪیده
13- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ طَلَبَ الدﱡنْ یا اسْتِعْفافاً عَنِ النّاسِ، وَ سَعْ یﺎً عَلى أهْلِهِ، وَ تَعَطﱡفاً عَلى جارِهِ، لَقَى ﷲَ عَزﱠ وَجَلﱠ ﯾَ وْمَ الْقِ یامَهِ وَ وَجْهُهُ ﻣِ ثْلُ الْقَمَرِ لَ یْ لَهَ الْبَدْرِ . فرمود :هرکس دنیا را به جهت ﯾکى از اﯾن سه حالت طلب کند :ﺑﻰ ﻧیازى از مردم، آساﯾش و رفاه خانواده و عائله اش، کمک و رسیﺪﮔﻰ به همساﯾه اش . روز قیامت در حالتى محشور مى گردد و به مﻼقات خداوند متعال ناﯾﻞ مى شود که صورتش همچون ماه شب چهارده، نورانى است . 14- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(ثَﻼثٌ لَمْ ﯾَ ﺠْﻌَﻞِ ﷲُ ﻷِﺣَﺪ ﻓیهِنﱠ رُخْضهً :أداءُ اﻻْمانَهِ إلَى الْبِرِّ وَ الْفاجِرِ، وَ الْوَفاءُ بِالْعَهْدِ لِلْبِّرِ وَ الْفاجِرِ، وَ بِرﱡ الْوالِدَ ﯾْ ﻦِ ﺑِﺮﱠ ﯾْ نِ کانا اَوْ فاجِرَ ﯾْ ﻦِ . ﻓﺮﻣود :خداوند سبحان در سه چیز رخصت قرار نداده است :
امانت را سالم تحوﯾل صاحبش دادن، خواه آن که صاحبش آدم خوبى ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻓﺎﺟﺮ . وفاى به عهد نسبت به هر شخصى خوب باشد ﯾﺎ ﺑﺪ .
پ
15- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنﱠ الْجَنﱠهَ وَ الْحُورَ لَتَشْتاقُ إلى مَنْ ﯾَ ﻜْﺴَﺢُ الْمَ سْجِدَ، اَوْ ﯾَ أخُذُ مِنْهُ الْقَذى . فرمود :همانا بهشت و حورالعین در انتظار افرادى است که در نظافت و ﺗﻤیز کردن مسجد سعى و تﻼش نماﯾﻨﺪ . 16- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنﱠما ﯾَ بْتَلِى الْمُؤمِنُ فِى الدﱡنْ یا عَلى قَدْرِ دﯾﻨِﻪِ . فرمود :همانا مؤمن در اﯾن دنیا هر مقدارى که دﯾن و اﯾمان داشته باشد به همان اندازه مورد امتحان و آزماﯾش قرار مى گیرد . 17- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(ﻻ ﯾَ کُونُ الْعَبْدُ عابِداً لِلّهِ حَقﱠ عِبادَتِهِ حَتّى ﯾَ نْقَطِعَ عَنِ الْخَلْقِ کُلِّهِمْ، فَحیﻨَﺌِﺬ ﯾَ قُولُ :هذا خالِصٌ لى، فَ یَ ﻘْﺒَﻠُﻪُ ﺑِﻜَ ﺮَﻣِﻪِ . فرمود :کسى به بندگى و ستاﯾﺶ ﮔﺮ ﺣﻘیقى در برابر خداوند نمى رسد مگر آن که از تمام افراد قطع امید کند و تنها امیدش خداى ﯾﻜﺘﺎ
.ﺑﺎﺷﺪ
در ﯾﻚ ﭼﻨین حالتى خداوند گوﯾﺪ :اﯾن عمل خالصانه براى من است و آن را مورد قبول و عناﯾت خود قرار مى دهد . 18- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(اُقْسِمُ بِاِ وَ هُوَ حَقﱞ، مافَتَحَ رَجُلٌ عَلى نَفْسِهِ بابَ الْمَسْألَهِ إﻻّ فَتَحَ ﷲُ عَلَ یْ هِ بابَ فَقْر . فرمود :سوگند به خدائى که بر حقّ است، چنانچه شخصى در موردى، تقاضاى خود را به ﯾکى از هم نوعان خود بگوﯾد و بدون توجّه به خداوند متعال درخواست کمک نماﯾد، خداوند درى از درهاى فقروتنگدستیرا بر او بگشاید.
- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ قَضى مُسْلِماً حاجَتَهُ، قالَ ﷲُ عَزﱠ وَ جَلﱠ : ثَوابُکَ عَلَىﱠ وَﻻ اَرْضى لَکَ ثَواباً دُونَ الْجَنﱠهِ . فرمود :هرکس حاجتى را براى مسلمانى برآورده کند و گره از ﻣﺸﮕﻠﺶ ﺑﮕﺸﺎﯾد، خداوند متعال به او خطاب کند : ثواب و پاداش تو بر عهده من خواهد بود و غیر از بهشت چیز دﯾگرى ﻻﯾق تو نخواهد بود . 20- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنﱠ ﷲَ عَزﱠ وَ جَلﱠ أَوْحى إلى شُعَ یْ ﺐ النﱠبﯽ)ﺻﻠﻰ ﷲ ﻋﻠیه وآله وسلم :(إنّى مُعَذِّ بٌ مِنْ قَوْمِکَ مِائَهَ ألْف، أرْبَعینَ ألْفاً مِنْ شِرارِهِمْ وَ سِتّ ینَ ألْفاً من خِ یارِهِمْ . فقال :ﯾارَبِّ هؤُﻻءِ اﻻْشْرار فَما بالُ اﻻْخْ یار؟ فَأوحىَ ﷲُ إلَ یْ ﻪِ :إنﱠهُمْ داهَنُوا أهْلَ الْمَعاصى وَ لَمْ ﯾَ غْضِبُوا لِغَضَبﯽ . فرمود :همانا خداوند متعال، براى حضرت شعیﺐ )ﻋﻠیه السﻼم(وحى فرستاد :من از قوم تو ﯾکصد هزار نفر را عذاب و هﻼک مى نماﯾﻢ ﻛﻪ شصت هزار نفر اﯾشان، اشرار و چهل هزار نفر دﯾگرشان از خوبان و عبادت کنندگان خواهند بود . حضرت شعیﺐ )ﻋﻠیه السﻼم (سؤال نمود :اشرار که مستحقّ عذاب هستند ولى خوبان را چرا عذاب مى نمائى؟ خداوند وحى نمود :به جهت آن که اﯾن افراد، نسبت به گناهکاران بى تفاوت بوده و با اﯾشان سازش مى کردند . 21- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ أطْعَمَ مُؤْمِناً، أطْعَمَهُ ﷲُ مِنْ ثِمارِ الْجَنﱠهِ . فرمود :هرکس مؤمنى را طعام دهد، خداوند از میوه هاى بهشتى روزى او گرداند . 22- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ حَمَلَ أخاهُ عَلى رَحْلِهِ بَعَثَهُ ﷲُ ﯾَ وْمَ الْقِ یﺎﻣَﻪِ إلىَ الْمَوْقِفِ عَلى ناقَهِ مِنْ نُوْقِ الْجَنﱠهِ ﯾُ باهى بِهِ الْمَﻼئِکَهَ .
فرمود :کسى که برادرش را )و هرکس که در مسیر راه بدون وسیﻠﻪ است (سوار وسیﻠﻪ ﻧﻘﻠیه خود کند ـ و حتّى اﻹمکان او را به مقصد برساند ـ خداوند متعال او را در قیامت سوار شترى از شترهاى بهشتى مى گرداند ـ که سرﯾع او را به مقصد برساند و از شدائد و سختى هاى محشر در امان گردد ـ، و به بر مﻼئکه مباهات و افتخار ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ . 23- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إذا دَخَلَ أحَدُکُمْ عَلى أخیﻪِ ﻓﻰ ﺑَ یْ تِهِ، فَلْ یَ ﻘَﻌُﺪْ ﺣَ یْ ﺚُ ﯾَ أمُرُهُ صاحِبُ الرﱠحْلِ، فَإنﱠ صاحِبَ الْبَ یْ تِ أعْرَفُ بِعَوْره بَ یْ ﺘِﻪِ ﻣِﻦَ الدّاخِلِ عَلَ یْ ﻪِ . فرمود :هنگامى به منزل ﯾکى از برادران و دوستانتان وارد شدﯾد، هر ﻛﺠﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺖ ﺑﻨﺸیﻨید، بپذﯾﺮﯾد و همانجا بنشیﻨید، چون که صاحب منزل بیش از دﯾگران به اسرار منزل خود آشنا و آگاه است . 24- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(اَلْجَنﱠهُ مُحَرﱠمَهٌ عَلَى الْفَتّانینَ الْمشّائیﻦَ ﺑِﺎﻟﻨﱠﻤیﻤَﻪِ . فرمود :بهشت ـ و نعمت هاى حیات بخش آن ـ براى اشخاص فتنه گر و سخن چینِ آشوب طلب، حرام است . 25- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنّا نَأمُرُ صِبْ یانَنا بِالصﱠﻼهِ إذا کانُوا بَنى خَمْسِ ﺳِﻨین، فَمُرُوا صِبْ یانَکُمْ إذا کانوا بَنى سَبْعِ سِنیﻦ . فرمود :ما ـ اهل بیت عصمت و طهارت ـ کودکان خود را از دوران پنج ﺳﺎﻟﮕﻰ به انجام نماز دستور مى دهیم، ولى شما ـ دوستان و پیروان ما ـ فرزندان خود را از سنین هفت سالگى وادار به نماز نمائیﺪ . 26- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَنْ حَمَلَ جِنازَهً مِنْ اَرْبَع جَوانِبِها، غَفَرَ ﷲُ لَهُ اَرْبَعیﻦَ ﻛَﺒیرَهً . فرمود :هرکس جنازه اى را تشییﻊ ﻧﻤﺎﯾد و چهار جانب تابوت را بر شانه
خود حمل کند، خداوند چهل گناه از گناهانش را مى آمرزد . 27- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(خَفِ ﷲَ تَعالى لِقُدْرَتِهِ عَلَ یْ کَ، وَ اسْتَحِ مِنْهُ ﻟِﻘُﺮْﺑِﻪِ ﻣِﻨْﻚَ . فرمود :بترس از قدرت بى منتهاى خداوند متعال که از ـ جهات مختلف ـ بر تو دارد، و از خداوند شرم و حیا کن ـ در انجام گناهان ـ به جهت آن که از هر چیزى به تو نزدﯾک تر است . 28- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(الْحِکْمَهُ ضالﱠهُ الْمُؤْمِنِ، فَحَ یْ ثُ ماوَجَدَ أحَدُکُمْ ﺿﺎﻟﱠﺘَﻪُ ﻓَﻠْ یَ أخُذْها . فرمود :دانش و حکمت، گمشده ـ ارزشمندى است براى ـ مؤمن که هر کجا و نزد هرکس ﯾافت شود باﯾد آن را درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ . 29- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(ﻓِ ﯽ الْمِلْحِ شِفاءٌ مِنْ سَبْعینَ داء، ثُمﱠ قالَ :ﻟَﻮْ ﯾَ عْلَمُ النّاسُ ما فِى الْمِلْحِ ما تَداوَوا إﻻّ بِهِ . فرمود :نمک شفابخش و درمان کننده هفتاد نوع مرض و درد خواهد بود و افزود چنانچه مردم خواصّ نمک مى شناختند به چیزى غیر از نمک مداوا و درمان نمى کردند . 30- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنﱠ الْمُؤمِنَ إذا صافَحَ الْمُؤمِنَ تَفَرﱠقا مِنْ غَ یْ ﺮِ ذَنْب . فرمود :همانا مؤمنى که با برادر مؤمنش دﯾدار و مصافحه نماﯾد، گناهانشان رﯾخته مى شود و بدون گناه از ﯾﻜﺪﯾگر جدا خواهند شد . 31- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(مَثَلُ الْحَرﯾصِ عَلَى الدﱡنْ یا مَثَلُ ذَرْوَهِ الْقَزِّ، کُلﱠما ازْدادَتْ عَلى نَفْسِها لَفّاً کانَ أبْعَدُ مِنَ الْخُرُوجِ حَتّى تَمُوتَ غَمّاً . فرمود :ﺗﻤﺜیل افراد حرﯾﺺ ﺑﻪ ﻣﺎل و زﯾورآﻻت دنیا همانند کرم ابرﯾﺸﻤﻰ است که هر چه اطراف خود بچرخد و بیﺸﺘﺮ ﻓﻌﺎﻟیّ ت کند و تارهاى ابرﯾشم را به دور خود بپیچد، خارج شدنش از بین آن تارها سخت تر
گردد و چه بسا غیر ممکن مى شود تا جائى که چاره اى جز مرگ نداشته باشد . 32- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنﱠ الْمُؤْمِنَ أخُ الْمُؤمِنِ ﻻ ﯾَ شْتِمُهُ، وَ ﻻ ﯾُ حَرِّمُهُ، وَ ﻻ ﯾُ ﺴیىءُ بِهِ الظﱠنﱠ . فرمود :مؤمن برادر مؤمن است، باﯾد او را دشنام ندهد، سرزنش و بدگوئى نکند، و او را از خوبیها محروم نگرداند، و به او بدگمان نباشد . 33- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(اَلْکَمالُ کُلﱡ الْکَمالِ، التﱠفَقﱡهُ فِى الدّ ﯾنِ، وَ الصﱠبْرُ عَلَى النائِبَهِ، وَ تَقْدﯾرُ الْمَعیﺸَﻪِ . فرمود :تمام کماﻻت - معنوى و مادّى انسان - در فقاهت و شناخت دقیق و صحیح مسائل دﯾن و معارف الهى است ;و صبر و شکیبائى در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺎﻣﻼﯾمات، و نیز زندگى را با تدبّر و مدﯾﺮﯾّ ت برنامه رﯾزى کردن ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ . 34- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(صِلِهُ اﻻْرْحامِ تُزَکّ ﯽ اﻻْعْمالَ، وَ تُنْمِى اﻻْمْوالَ، وَ تَدْفَعُ الْبَلْوى، وَ تُ یَ سِّرُ الْحِسابَ، وَ تُنْسِىءُ فِى اﻻْجَلِ . صله رحم نمودن )ﭘﻨﺞ ﻓﺎﯾده دارد (:ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺰﻛیه اعمال و عبادات ﻣﻰ شود، سبب رشد و برکت در اموال مى گردد، بﻼها، آفات ;و گرفتارى ها را دفع و بر طرف مى نماﯾد، حساب )قبر و قیﺎﻣﺖ (را آسان مى گرداند و مرگ و أجل )ﻣﻌﻠّﻖ (را تأخیر مى اندازد . 35- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(فَضْلُ صَﻼهِ الْجَماعَهِ عَلى صَﻼهِ الرﱠجُلِ فَرْداً ﺧَﻤْﺴاً وَ عِشْرﯾنَ دَرَجَهً فِى الْجَنﱠهِ . فرمود :ﻓﻀیلت و برترى نماز جماعت بر نماز فرادا و تنها، بیست و پنج درجه از مقامات بهشتى است . 36- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(وَ أمﱠا الْمُنْجِ یات :فَخَوْفُ ﷲِ فِى السِّرَ وَ الْعَﻼنِ یَ هِ، وَ الْقَصْدُ فِى الْغِنى وَ الْ فَقْرِ، وَ کَلِمَهُ الْعَدْلِ فِى الرِّضا وَ
السّخَطِ . فرمود :از اسباب نجات، ترس از خدا در خفاء و آشکارا است، رعاﯾﺖ اقتصاد و صرفه جوئى در تمام حاﻻت بى نیازى و نیازمندى، نیز رعاﯾﺖ انصاف و گفتن سخن حقّ و عدالت در همه حالت هاى خوشى و ناراحتى . 37- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(ﻻ تَنالُ وِﻻﯾَ تُنا إﻻّ بِالْعَمَلِ وَ الْوَرَعِ . فرمود :وﻻﯾت و شفاعت ما شامل نمى شود مگر افرادى را که داراى عمل ـ صالح ـ و نیز پرهیز از گناه داشته باشند . 38- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(إنﱠ أعْمالَ الْعِبادِ تُعْرَضُ عَلى نَبیِّ ﻜُﻢْ ﻛُﻞﱠ ﻋَﺸیﱠ ﻪِ ﺧَﻤیس، فَلْ یَ سْتَحِ أحَدُکُمْ أنْ ﯾُ عْرِضَ عَلى نَبیِّ هِ الْعَمَلَ الْقَبیﺢ . فرمود :همانا تمام کارها و حرکات بندگان در هر شب جمعه بر پیﻐﻤﺒﺮ اسﻼم عرضه مى گردد، پس حیﺎء ﻛﻨید از اﯾن که عمل زشت شما را نزد پیغمبرتان ارائه دهند . 39- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(ﻣَﻦْ عَلﱠمَ بابَ هُدىً فَلَهُ مِثْلُ أجْرِ مَنْ عَمِلَ بِهِ، وَﻻﯾَ نْقُصُ اُولئِکَ مِنْ أجُورِهِمْ . فرمود :هرکس راه هداﯾت و سعادتى را بگشاﯾد و ﯾا به دﯾگران تعلیﻢ دهد، اجر و پاداش او همانند کسى است که به آن کار خیر عمل کرده باشد بدون آن که از پاداش عمل کنندگان کسر شود . 40- قالَ )ﻋﻠیه السﻼم :(اَرْبَعٌ مِنْ کُنُوزِالْبِرِّ :کِتْمانُ الْحاجَهِ، وَ کِتْمانُ الصﱠدَقَهِ، وَ کِتْمانُ الْوَجَعِ، وَ کِتْمانُ الْمُصیﺒَﻪِ . فرمود :چهار حالت از کنزهاى نیک و پسندﯾده است :پوشاندن نیاز و حاجت خود را از دﯾگران، دادن صدقه و کمک به افراد به طور مخفیانه و محرمانه، دردها و مشکﻼت و ناراحتى ها را تحمّل کردن و هنگام ﻣﺼیبت و حوادث، جزع و داد و فرﯾاد نکردن .
